![](/media/lib/332/n-geny-cd3b5b28fd9550d11642318e53153e3c.jpg)
Na Grenlandii znaleziono najstarsze znane DNA
8 grudnia 2022, 09:49Po raz pierwszy udało się zidentyfikować DNA sprzed 2 milionów lat. Mikroskopijne fragmenty genomu znaleziono w osadach z epoki lodowej z północnej Grenlandii. Jest więc ono aż o milion lat starsze, niż DNA pozyskane ze szczątkow syberyjskiego mamuta.
![](/media/lib/530/n-filopodia-17828aad1a3cb8fe14ca6f872abbf2de.jpg)
W dorosłym mózgu miliony synaps ukrytych w filopodiach czekają, by utworzyć nowe wspomnienia
7 grudnia 2022, 10:33Naukowcy z MIT odkryli w dorosłym mózgu miliony „cichych synaps”. To niedojrzałe połączenia pomiędzy neuronami, które są nieaktywne do czasu, aż zostaną wykorzystane do stworzenia nowych wspomnień. Dotychczas sądzono, że tego typu synapsy istnieją tylko podczas wczesnego stadium rozwoju mózgu, pomagając nabywać wiadomości z pierwszych etapów życia. Teraz naukowcy wykazali, że u dorosłej myszy aż 30% synaps kory mózgowej jest nieaktywnych
![](/media/lib/530/n-kot-53d4b40c07b8d10e0821d53e71e0f8aa.jpg)
Wiemy, gdzie i ile razy udomowiono koty
6 grudnia 2022, 12:18Gdy przed około 12 000 lat społeczności zamieszkujące Żyzny Półksiężyc zaczęły zmieniać swoją gospodarkę z łowiecko-zbierackiej na rolniczą, w pobliżu ich siedzib prawdopodobnie pojawiły się dzikie koty, które polowały na gryzonie, występujące w większej ilości wokół siedzib rolników. Ludzie odnosili z tego korzyści, gdyż koty zmniejszały populację szkodników. Udomowienie kotów miało więc związek z obopólnymi korzyściami.
![](/media/lib/452/n-sarscov-bd2c45bec84ea763c203309e478b5924.jpg)
Ciężki przebieg COVID powiązany ze zmianami w mózgu typowymi dla podeszłego wieku
6 grudnia 2022, 09:21U większości osób chorujących na COVID-19 pojawiały się objawy ze strony centralnego układu nerwowego, takie jak utrata węchu czy smaku. Naukowcy wciąż badają, w jaki sposób SARS-CoV-2 wywołuje objawy neurologiczne i jak wpływa na mózg. Autorzy najnowszych badań informują, że ciężka postać COVID-19 wywołuje zmiany w mózgu, które odpowiadają zmianom pojawiającym się w starszym wieku.
![](/media/lib/530/n-marsviking-d8b77e4de365a25ef25f0adaa2f45b88.jpg)
Na Marsie znaleziono krater po asteroidzie, która mogła wywołać megatsunami
2 grudnia 2022, 11:57Dnia 20 lipca 1976 roku lądownik Viking 1 stał się pierwszym wysłanym przez człowieka pojazdem, który z powodzeniem wylądował i podjął pracę na Marsie. Na przysłanych przez niego zdjęciach naukowcy zobaczyli nie to, czego się spodziewali. Zamiast śladów wielkiej powodzi ujrzeli zagadkowy, pokryty głazami krajobraz. Teraz naukowcy z Planetary Science Institute dowodzą, że Viking 1 wylądował na krawędzi pola osadów powstałego w wyniku gigantycznego tsunami.
![](/media/lib/530/n-kwiatki-1260c64c197f9ad41bbc4813389142ce.jpg)
Poznaliśmy pierwszy gatunek, którego kwiaty zmieniają kolor dwukierunkowo. I to wielokrotnie
1 grudnia 2022, 12:53Kwiaty mogą przyjmować różne kształty, wielkości i kolory. Wiemy też o setkach gatunków, których kwiaty zmieniają kolor. Najczęściej robią to prawdopodobnie po to, by zasygnalizować zapylaczom, że mogą dostarczyć im nektar. Wszystkie te zmiany są jednokierunkowe. Kwiat, który raz zmienił kolor, nie wraca do poprzedniego. Łatwo więc wyobrazić sobie zdumienie profesora Hirokazu Tsukaya, który zauważył, że kolor kwiatów badanej przez niego od dziesięcioleci rośliny wielokrotnie zmieniał się, wracając do poprzedniej barwy.
![](/media/lib/529/n-fibula-8737a1e795efe6a7083bec1b8be1c42c.jpg)
Podczas wykopalisk ratunkowych w Bazylei odkryto bogato wyposażone groby z wczesnego średniowiecza
1 grudnia 2022, 12:20Podczas wykopalisk ratunkowych w Bazylei (Kleinbasel), związanych z rozbudową sieci ciepłowniczej, odkryto 15 grobów z wczesnego średniowiecza. Niektóre z nich były bardzo bogato wyposażone. Szczególnie pięknym i cennym znaleziskiem jest złota fibula, należąca do kobiety, która zmarła w VII w. w wieku ok. 20 lat.
![](/media/lib/529/n-piesel-d5b3945d05ba7cb96dfe3b8c2dc67426.jpg)
Jeden z najstarszych udomowionych psów żył w Kraju Basków
30 listopada 2022, 09:36Psy były pierwszymi zwierzętami udomowionymi przez człowieka. Nie znamy jednak czasu i miejsca, gdzie zyskaliśmy najlepszych przyjaciół. Najstarsze archeologiczne pozostałości po niewątpliwie udomowionych psach pochodzą z okresów kultury magdaleńskiej (Abri le Morin, Francja, ok. 15 000 – ok. 14 200 lat temu), epigraweckiej (Grotta Palicci, Włochy, ok. 14 300 – ok. 13 700 lat temu), kebrajskiej i natufijskiej (Kebara, Izrael, ok. 12 500–12 000 lat temu). Naukowcy z Uniwersytetu Kraju Basków (EHU) datowali psią kość, która jest znacznie starsza od wszystkich tutaj wymienionych przykładów.
![](/media/lib/529/n-medicineman-5d851749a3f5e7f9f73c24e19223fc14.jpg)
Wellcome Collection zamyka „rasistowską wystawę”, która „dyskryminuje niepełnosprawnych”
29 listopada 2022, 11:19Londyńskie muzeum The Wellcome Collection, po oskarżeniach o „rasizm, seksizm, rozpowszechnianie teorii i języka ableistycznego [dyskryminującego niepełnosprawnych – red.]” zamyka jedną ze swoich najważniejszych wystaw, Medicine Man. Na wystawie prezentowano obiekty związane z historią medycyny.
![](/media/lib/529/n-kaszel-1b12d06a94c0774044f44e3c8c0f6981.jpg)
Kaszel utrzymujący się już 2 tygodnie
29 listopada 2022, 09:07Kaszel to fizjologiczny odruch bezwarunkowy. Jest reakcją organizmu, jego mechanizmem obronnym. Służy on oczyszczeniu dróg oddechowych, zarówno z zanieczyszczeń, jak i potencjalnych ciał obcych. Następuje poprzez pobudzenie obszarów kaszlowych, obecnych w tchawicy, krtani, nosogardzieli oraz oskrzelach. Kaszel nie musi oznaczać niczego niepokojącego. Często towarzyszy nam przy zwykłym przeziębieniu lub lekkiej infekcji. Kiedy jednak powinniśmy zacząć się niepokoić? Ile trwa zwykły kaszel? Co należy zrobić, gdy kaszel utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie? Na wszystkie te pytania odpowie artykuł poniżej.